سیستم مالیاتی در کانادا؛ انواع مالیات ها و قانون های پرداختی

در این بخش از استارت ویزا میخوایم راجع به سیستم های مالیاتی کانادا بگیم، یه توضییح کلی راجع به براکت های مالیاتی بدیم و مقایسه کنیم که سیستم مالیاتی برای انواع درآمدها مثل درآمدهای دانشجویی، درآمدهای شخصی، درآمدهای حاصل از بیزینس و درآمدهای حاصل از سرمایه گذاری چطوریه. آخرش هم یه سری نکاتی رو بهتون میگیم که چطوری میتونید به صورت قانونی مالیات یا تکس کم تری پرداخت کنید مثل انواع کردیت ها، انواع دیداکشن ها و داشتن یه سری حساب ها مثل TFSA & RRSP، پس با ما تا آخر مقاله باشید.

در این ویدئو با سیستم مالیاتی در کانادا از زبان یک ایرانی آشنا شوید.

انواع مالیات در کانادا

اول از همه درمورد یه سری موارد پایه راجع به مالیات بهتون میگم. تو کانادا ما دو نوع مالیات میدیم:

1. مالیات ایالتی Federal: این مالیات، مالیاتی هست که برای تمام افراد توی کانادا یکسانه.
2. مالیات استانی Provincial : این مالیات، مالیاتی هست که وابسته به استانیه که فرد در اون زندگی میکنه.

مثلا کسی که در استان منیتابا زندگی میکنه با من که در استان اونتاریو زندگی میکنم، بخش مالیات ایالتیمون یکسان خواهد بود اما بخش مالیات استانیمون متفاوته بنابراین این موضوع باعث میشه مجموع مالیاتی که پرداخت میکنیم بین ما تفاوت داشته باشه.

براکت های مالیاتی

سیستم مالیاتی کانادا برای هر دو حالت ایالتی و استانی به این شکله که هرچقدر درآمد شخصی فرد اضافه بشه، بایستی مالیات بیشتری روی اون درآمد بده و این در قالب براکت های مالیاتی تعریف شده. حالا ما میتونیم به براکت های مالیاتی به چشم رنج های درآمدی نگاه کنیم که اگه درآمد من در هرکدوم از این رنج ها قرار بگیره بایستی یک درصد مشخصی از مالیات رو بپردازم.

حالا اگر به طور مثال بخوایم سیستم مالیاتی سال ۲۰۲۲ رو درنظر بگیریم، اگه درآمد سالیانه ی من زیر ۵۰ هزار دلار در سال باشه، من توی براکتی قرار میگیرم که باید ۱۵ درصد روی درآمدم مالیات بدم اما اگه درآمدم بیشتر بشه و توی رنج ۵۰ هزار دلار تا ۱۰۰ هزار دلار قرار بگیره، من دیگه توی براکت قبلی نیستم بلکه براکت من یه سطح بالاتر میره و من برای درآمدم باید ۲۰.۵ درصد مالیات بدم. حالا اگر درآمد من دوباره افزایش پیدا کنه و بین رنج ۱۰۰ هزار دلار تا ۱۵۰ هزار دلار قرار بگیره، مجددا براکت من هم بالاتر میره و من این سری باید ۲۶ درصد از درآمدم رو مالیات بدم.

نکته

اون ۲۶ درصدی که اشاره کردم، روی تمام درآمد سالیانه حساب نمیشه بلکه تنها روی مازاد درآمدی که از براکت قبلی مونده حساب میشه.

حالا برای این که بهتر جا بیفته یه مثال میزنم البته در این مثال فقط مالیات ایالتی رو درنظر میگیرم و فعلا با مالیات استانی کار ندارم.

اگر فرض کنیم که درآمد سالیانه ی من ۹۰ هزار دلار باشه، گفتیم درآمد بین ۰ تا ۵۰ هزار دلار توی براکت اول هستن که ۱۵ درصد مالیات بهشون تعلق میگیره بنابراین به ۵۰ هزار دلار درآمد اول من ۱۵ درصد مالیات تعلق میگیره که مجموعا میشه ۷۵۰۰ دلار که من باید مالیات بدم اما چون درآمد من توی براکت دوم هست.

بیشتر بخوانید: آیا با مدرک فنی حرفه‌ای می‌توان به کانادا مهاجرت کاری کرد؟

یعنی بین ۵۰ هزار دلار تا ۱۰۰ هزار دلار، بنابراین یه بخشی از درآمد من میره تو براکت دوم یعنی اگه بیایم ۵۰ هزار دلاری که توی براکت اول دادیم رو از ۹۰ هزار دلاری که کل درآمدم هست کم کنیم، میمونه ۴۰ هزار دلار که این مبلغ توی براکت دوم بهش مالیات میخوره یعنی من برای ۴۰ هزار دلار باقی مونده باید ۲۰.۵ درصد مالیات بدم که مجموع مالیاتش میشه ۸۲۰۰ دلار برای اون ۴۰ هزار دلار. پس کل مالیتی که من روی ۹۰ هزار دلار درآمدم باید بدم، ۱۵۷۰۰ دلار و درآمد خالص من بعد از مالیات ۷۴۳۰۰ دلار خواهد بود.

مالیات استانی هم به همین روش حساب میشه و ما در نهایت مجموع مالیات ایالتی و استانی رو پرداخت میکنیم. حالا به خاطر این که درصد نهایی که ما باید پرداخت کنیم وابسته به استانیه که درش زندگی میکنیم، یه مقدار محاسبه ی دستی رو سخت میکنه برای همین یک سری ابزار های آنلاین هستن که این محاسبه رو آسون میکنه.

یکی از این ابزار ها سایت EY Tax Calculator هست که در این وبسایت در قسمت Taxable Income اگر درآمد سالیانه تون رو وارد کنید، بر اساس استانی که توش زندگی میکنید میتونید ببینید که چقدر باید مالیات بدید و سیستم مالیاتی تون چطوره. مثلا اگر تو استان اونتاریو زندگی میکنید میتونید ببینید میزانی که باید tax پرداخت کنید چقدره، میزان درآمد باقی مونده تون بعد از پرداخت tax چقدره، میانگین مالیات هایی که تو براکت های مختلف پرداخت میکنید چقدره و tax اون براکت نهایی که درش قرار میگیرید چه میزان هست.

Tax Credit

شما در هر استانی که زندگی میکنید، یه سری tax credit بهتون تعلق میگیره که باعث میشه از مقدار مالیاتی که باید پرداخت کنید، کم بشه. در ادامه بیشتر راجع به tax credit توضییح میدم فقط در مثالی که زدم برای پیچیده نشدن موضوع، tax credit رو در نظر نگرفتم.

با توجه به عکس ۲، اعدادی که در سه ستون آخر وجود دارن مربوط به درآمد های حاصل از سرمایه گذاریه که در ادامه راجع بهش صحبت میکنیم.

بیشتر بخوانید: خرید وسایل منزل در کانادا

مالیات برای دانشجوها چگونه است؟

تمام این حساب کتابایی که کردیم مربوط به درآمد شخصی افراد بود، در اینجا یه نکته راجع به دانشجوها بگم که اگر شما دانشجو باشید و فاند یا بورسیه داشته باشید، در صورتی که فاند شما از طرف استاد به صورت فلوشیپ به شما تعلق گرفته باشه یا این که فاندتون به صورت اسکالرشیپ از طرف دانشگاه باشه، به این درآمدها مالیات تعلق نمیگیره تنها درصورتی یک دانشجو باید مالیات بده که درآمدش جوری باشه که به صورت کارمند دانشگاه به حساب بیاد یعنی فاندش جوری باشه که کارمند دانشگاه باشه یا این که مثلا استادیار باشه که درآمدش به عنوان حقوق ماهیانه و کارمند دانشگاه براش ریخته بشه. این جوری درآمد شما، درآمد شخصی درنظر گرفته میشه و تمام این مالیات هایی که گفتیم براتون تعلق میگیره.

درآمدهای تمام وقت

همون طور که دیدید درآمدهایی که از کار تمام وقت یا فول تایم میاد خیلی باید بابتشون tax بدیم بنابراین بهتره که صد درصد رو این درآمد حساب باز نکنیم و بیایم برای خودمون منابع درآمدی دیگه ای رو ایجاد کنیم مثلا بیایم پولمون رو جایی سرمایه گذاری کنیم و از اون سرمایه گذاری درآمدی بدست بیاریم یا یه بیزینس جانبی رو باز کنیم که روش مالیات کم تری بدیم.

مثلا یکی ازنقطه ضعف هایی که درآمدهای تمام وقت داره اینه که اگه شما ترفیع بگیرید و این ترفیع، باعث بشه شما افزایش حقوقی داشته باشید، یه مقدار خیلی زیادی از این افزایش حقوق رو باید بابت مالیات بدید مخصوصا که این افزایش حقوق باعث بشه شما وارد براکت بالاتری بشید، خوب باید tax بیشتری بدید و در نهایت پول کم تری وارد جیب شما میشه.

درآمد بیزینس های جانبی

اما درآمد حاصل از بیزینس های جانبی این طور نیست و مالیات کم تری رو ممکنه بتونید روش بدید مثلا اگر به جای ۱۵ هزار دلار ترفیعی که گرفته بودید، یه بیزینس جانبی ای داشتید که ۱۵ هزار دلار درآمد داشت، ممکن بود به جای این که نصفش رو برای مالیات بدید، بتونید ۳۰ درصد و حتی کم تر tax بدید بسته به این که اون بیزینس جانبی شما چه هزینه هایی داشته.

بیشتر بخوانید: دلایل ریجکتی ویزای کانادا

درآمد حاصل از سرمایه گذاری

درآمدهای حاصل از سرمایه گذاری هم مثل درآمدهای بیزینسی، میشه روشون مالیات کم تری پرداخت کرد اگر واجد شرایط باشند. اگر به عنوان مثال برگردیم به عکس ۲ و به استان اونتاریو نگاه کنیم میبینیم که مقدار مالیاتی که روی درآمد های حاصل از سرمایه گذاری هست( سه ستون آخر) خیلی کم تر از مالیاتیه که ما روی درآمد حاصل از کار تمام وقت میدیم.

حساب های TFSA و RRSP

حتی میتونیم جوری سرمایه گذاری کنیم که هیچ مالیاتی ندیم. مثلا بیایم سرمایه گذاری هامون رو توی حساب های TFSA یا RRSP انجام بدیم.

چجوری میتونیم مالیات کم تری بدیم؟

پس در نهایت چیزی که در این جا متوجه شدیم اینه که لزوما مهم نیست که درآمد خیلی زیادی داشته باشیم، چون اون چیزی که خیلی مهمه و تعیین کننده ست اینه که بدونیم چجوری به صورت قانونی مالیاتی که پرداخت میکنیم رو کم کنیم و در نهایت پول بیشتری رو برای خودمون نگه داریم.

حالا بیاید تصور کنید که نه درآمد بیزینسی دارید و نه درآمد سرمایه گذاری و تنها درآمدی که دارید از طریق کار تمام وقت هست، حالا چجوری میتونیم مالیات کم تری بدیم؟

به صورت کلی دو راه وجود داره:

1.  Tax Credit
2. Tax Deduction

 Tax Credit

: tax credit ها درواقع یک سری کردیت های دولتی هستن که تحت یک سری شرایط خاص به یه سری از افراد تعلق میگیره که باعث میشه از اون میزان مالیاتی که شما باید به دولت بدید، کم بشه. مثلا یه tax credit به نام carbon tax credit وجود داره که اگر شما تو استان های آلبرتا، منیتوبا یا اونتاریو زندگی کنید، سالیانه دولت یه مقدار مشخصی به شما کردیت میده که درواقع این مقدار از مالیاتی که شما باید به دولت بدید کم میشه.

انواع Tax Credit ها

1.  Refundable: اون مدل از tax credit هایی هست که اگر اون کردیتی که دولت به شما میده از میزان بدهی شما به دولت بیشتر باشه، اون میزان مازاد رو به صورت نقدی دولت به شما پرداخت میکنه.
2.  Non-Refundable: اون tax credit هایی هستن که حتی اگر میزانشون بیشتر از میزان بدهی شما باشه، بدهیتون صفر میشه اما اون میزان مازاد به شما برگردونده نمیشه.

Tax Deduction

به صورت کلی tax deduction باعث میشه که ما درآمد مالیاتیمون رو کم تر کنیم. مثلا اگر در طول سال ما یک سری هزینه های خاص داشته باشیم مثل هزینه مهد کودک، هزینه معلولیت یا هزینه های قانونی مثل هزینه ب گرفتن وکیل یا حسابدار و یا هزینه ی جا به جایی از یه استان به استان دیگه برای کار، یا مثلا یه سری حساب های بازنشستگی باز کرده باشیم و یه سری پول تو اون حساب ها بذاریم مثل حساب RRSP، این هزینه ها و مبالغ رو اگه جمع کنیم میتونیم اون مبلغ کلی رو از درآمد اصلیمون کم کنیم و در نهایت به دولت بگیم ما درآمد کم تری داشتیم و دولت روی درآمد کم تری برای ما مالیات میبنده.

مثال: اگر من بگم درآمد سالانه م ۹۰ هزار دلاره و مجموع این مبالغی که گفتم بشه ۲۰ هزار تا، اتفاقی که میفته اینه که من میام از اون ۹۰ هزارتا ۲۰ هزار تا رو کم میکنم و حالا دولت میاد میگه که درآمد شما برای سال قبل ۷۰ هزار تا بوده نه ۹۰ هزارتا، بنابراین من مالیات کم تری میدم.

تفاوت tax credit با tax deduction

تفاوت این دو مدل اینه که tax credit به درآمد شما وابسته نیست یعنی ممکنه شما هیچ درآمدی هم نداشته باشید ولی یه سری tax credit ها بهتون تعلق بگیره و اگر refundable باشه حتی دولت بهتون یه چیزی هم میده. اما tax deduction وابسته به درآمد شماست و هرچی درآمدتون بالاتر باشه و تو براکت های بالاتری باشید، وقتی tax deduction ها رو استفاده میکنید، درآمدتون درواقع انگار کم تر بوده و ممکنه وارد براکت پایین تر بشید و در نهایت تکس کم تری پرداخت کنید.

حالا اگر درآمد بیزینسی داشته باشیم ما خیلی دستمون باز تره برای این که مالیات کم تری پرداخت کنیم چون میتونیم تقریبا همه ی هزینه هایی که برای جلو بردن بیزینس استفاده میکنیم رو از درآمد نهایی مالیاتیمون کم تر کنیم و دولت در نهایت مالیات کم تری رو ازمون میگیره.

مثلا شما اگه نیاز باشه برای بیزینستون از ماشینتون استفاده کنید میتونید هزینه های بنزین رو به عنوان هزینه ی بیزینستون برای مالیات claim کنید یا مثلا اگه اجاره داده باشید میتونید اون اجاره رو claim کنید یا اگر وامی گرفته باشید، بهره ی اون وام رو میتونید برای هزینه ی بیزینستون claim کنید یا خلاصه یه سری هزینه های قانونی مثلا پول وکیل یا حسابدار داده باشید یا حتی هزینه ی تلفن، مثلا قبض موبایلتون رو میتونید به عنوان هزینه ی بیزینسی محسوب کنید و در کل دستتون خیلی بازتره که بتونید مالیات کم تر بدید.

سعی کردیم یه سری کلیات و نکات و مسائل مالیاتی و سیستم مالیات در کانادا رو براتون توضییح بدیم و روشن کنیم که همه چی چطوری کار میکنه. امیدوارم که این مقاله به دردتون خورده باشه.